25 Aralık 1958 Perşembe, İvriz…

Fen Bilgisi dersinden yeni çıkmıştık. Gün içerisinde kar ve yağmurun etkili olduğu İvriz’de akşamüzeri oluşan rüzgâr Torosların üzerindeki bulutları parçalamış, kızıl renkleriyle batmakta olan güneş görünmüştü.  

Etrafımızdaki dünya Fen Bilgisi dersinde deney gereği sıcaklığı arttırılan kızıl demirin renklerine; kırmızı, turuncu ve sarı’ya bürünüyordu sanki. Ufuk çizgisini yarılayan güneş, yepyeni umutların habercisi edasıyla batarken, yıldızların parlaklığına bırakıyordu İvriz’i. Son derece gizemli ve romantik bir ortam oluşmuştu.

Bütün arkadaşlarım sınıfımızın nadide çiçekleri olan kız arkadaşlarımız Sema ile Gülşen’e baktılar sevgiyle. Gülşen Aktaş sessiz kaldı ama Sema Cengiz kendilerini sevgiyle kucaklamış olmak ve günbatımı renkleriyle bezemiş olmamızdan mutlu olduklarını ifade etti. Biz de mutluyduk sınıfımızda olmalarından. Mutluyduk çünkü bizi edepli davranmak zorunda bırakıyorlar ve bilmeden terbiye ediyorlardı. Diğer sınıflara göre daha centilmen olmuş ve kendi kendimizi de eğitir olmuştuk.

Kızıl demirin renklerine bürünen gökyüzü yarım saat önce yaptığımız bir deneyi anımsattı hepimize. Öğretmenimiz Mehmet Baş Fen Bilgisi dersinde Isı ve Sıcaklık kavramlarını anlatmıştı. Aralarındaki ilişkiyi görelim diye de yanmakta olan bir bunzen bekinin üzerine demir bir çubuk yerleştirmişti. Yeterince ısı enerjisi alan demir çubuk bilinen bir sıcaklığa eriştiğinde önce kırmızı sonra da turuncu ve sarı renkler ortaya çıkmıştı. Şimdi de atmosferde, İvriz semalarında, aynı olay gerçekleşiyordu. Kırmızı, turuncu ve sarı renkleriyle bir masal ortamı sunmuştu ufuk çizgisinde kaybolan güneş.

Diğer renklere göre düşük enerjili olan kırmızı, turuncu ve sarı renklerin atmosferde dağılmadan çok uzaklara gidebilme özellikleri vardı. Bulutlardan yansıyan bu renkler gözümüze ulaşarak muhteşem günbatımını oluşturuyordu. Günbatımı renkleriyle Fen Bilgisi dersinde öğrendiklerimiz taçlanmıştı. Bu arada kız arkadaşlarımıza da takılma fırsatımız doğmuş, kendilerini günbatımı renklerine bezemiştik.

Köy Enstitülerinde ve devamı olan İlköğretmen okullarında karma eğitim yapılmaktaydı. Karma dediğime bakmayın, adı karmaydı. Öyleydi çünkü 1958 yılında İvriz’de üç kız öğrenci vardı. Bizim sınıfımızdaki kızlardan Sema Milli Güvenlik öğretmenimizin, Gülşen ise okulumuzda görevlilerden birinin kızıydı. İkinci sınıftaki Feride ise okulumuzun direklerinden biri olan Salih Ziya Büyükaksoy’un kızıydı. Her üçü de gündüzlü olup, son dersten sonra evlerine gidiyorlardı. Ancak derslerden birinden yardıma ihtiyaçları olduklarında akşam yemeği öncesi etütlerden birine katılarak bizlerden yardım alıyorlardı.

Türkiye’de yatılı düzeyde karma eğitim, ilk kez Köy Enstitülerinde uygulanabilmişti. Ne var ki, 1935 sayımına göre 40.000 köyün 35.000’inde ilkokul yoktu, var olanların ise çoğu üç sınıflıydı. Bu nedenle de kız öğrencilerden vazgeçtim, erkek öğrenci bile bulmakta zorlanıyordu Köy Enstitüleri. Okulumuzda bulunan kızlarımızı kollayıp korumalıydık ki başka kız öğrenciler gelsin. Bu konuda yönetimce de uyarılmıştık zaten. Düşünüyorum da 600 kız öğrencinin bulunduğu bir okulda üç erkek öğrenci olsaydık halimiz nice olurdu?

Öğretmenlerimizle birlikte bizler de kız arkadaşlarımızın incitilmemesi ve olumsuz bir takım sonuçların doğmaması için azami itina gösterdik. Ağabey kardeş ilişkileri oluşturduk. Dönemimizde öğrenci olan Feride Büyükaksoy buna tanıktır.

Share Button